Prof. dr hab. n. med. Włodzimierz Fijałkowski
NOTA BIOBIBLIOGRAFICZNA
Prof. dr hab. n. med. Włodzimierz Fijałkowski
NOTA BIOBIBLIOGRAFICZNA
Prof.
dr hab. n. med. Włodzimierz Fijałkowski był wybitnym lekarzem ginekologiem -
położnikiem, szeroko znanym w całej Polsce, a także na świecie, jako twórca
polskiego modelu Szkoły Rodzenia, promotor rodzicielstwa zgodnego z naturą,
popularyzator wiedzy z zakresu naturalnego planowania rodziny i psychologii
prenatalnej oraz znamienity obrońca życia, małżeństwa i rodziny.
Prof. dr hab. n. med.
Włodzimierz Fijałkowski urodził się 4 czerwca 1917 r. w
Bobrownikach nad Wisłą. Ukończył
klasyczne Liceum im. Św. Stanisława Kostki przy Wyższym Seminarium Duchownym
w Płocku.
Studia medyczne rozpoczął w 1935 r.
na wydziale lekarskim Uniwersytetu Warszawskiego jako elew
Szkoły Podchorążych Sanitarnych. Kontynuował je w tajnym
nauczaniu w Warszawie oraz tuż po zakończeniu wojny na Polskim
Wydziale Lekarskim w Edynburgu. Brał udział w kampanii
wrześniowej 1939 r. Za swą działalność w ruchu oporu został
aresztowany i więziony w Radomiu, Auschwitz-Birkenau, a następnie w
innych obozach w Wirtembergii.
Wróciwszy do kraju wiosną 1946
roku uczestniczył w odbudowie placówek służby zdrowia. W
Klinice Położnictwa i Chorób Kobiecych w Gdańsku uzyskał
II stopień specjalizacji oraz doktorat nauk medycznych. W
listopadzie 1948 r. zawarł związek małżeński z Zofią Staszewską i przeniósł
się do Wrocławia. Był ojcem czwórki dzieci.
W
latach 1948 - 1949 pełnił funkcję asystenta w Klinice Chirurgii Akademii
Medycznej we Wrocławiu. Przez 5
lat pracował w Szpitalu Powiatowym w Bystrzycy Kłodzkiej, tworząc tam
oddział ginekologiczno-położniczy w szpitalu powiatowym. W latach 50
zorganizował doświadczalny kurs profilaktyki porodowej, na którym kształtował
się polski model Szkoły Rodzenia. Od 1983 roku przygotowaniem do porodu objął
także ojców, którzy potem współuczestniczą w porodzie. Jesienią 1955 r. rozpoczął pracę w II Klinice Ginekologii i
Położnictwa w Łodzi.
Gdy
w 1956 r. wprowadzono ustawę o "Dopuszczalności przerywania ciąży",
postawa dr. Fijałkowskiego była jednoznaczna. Na kartach zdrowia pacjentek zgłaszających
się do przerwania ciąży wpisywał: "Jako człowiek
odmawiam...."
Wprowadzenie ustawy “O dopuszczalności
przerywania ciąży” z dnia 27 IV 1956 r. zaciążyło na jego
dalszej karierze zawodowej. Musiał zrezygnować z pracy w
przychodni. Mimo przeszkód stawianych mu przez Komitet
Uczelniany PZPR z powodu odmowy aborcji uzyskał dopuszczenie do
przewodu habilitacyjnego na podstawie pracy pt. Szkoła Rodzenia
oparta na podstawach psychologicznych. Jednak po zatwierdzeniu
habilitacji przez Centralną Komisję Kwalifikacyjną w Warszawie
nie uzyskał etatu docenta. W odpowiedzi na ubieganie się o
należne mu prawa zwolniono go z Akademii Medycznej w 1974 r. Decyzję
uzasadniono na piśmie: „Ze względów dogmatycznych nie przerywa ciąży”,
„(...) bez wiedzy i zgody rektora wykłada w seminarium duchownym”, „(...)
ma zły wpływ na młodzież”.
Za tę niechlubną
postawę uczelnia przeprosiła go dopiero w 1981 roku.
Wiosną 1981 r. został oficjalnie
przeproszony przez rektora uczelni za nieuzasadnione zwolnienie i
odzyskał status nauczyciela akademickiego. W 1985 r.
przesunięto go na emeryturę, obdarzając Nagrodą Rektora AM I
stopnia “Za szczególnie ważne i twórcze osiągnięcia
dydaktyczne i wychowawcze”. W 1992 r. Rada Wydziału
Lekarskiego AM w Łodzi przyjęła uchwałę o nadaniu mu
naukowego tytułu profesora.
Prof.
Włodzimierz Fijałkowski podjął współpracę z Wytwórnią Filmów Oświatowych
w Łodzi w zakresie scenariusza i konsultacji naukowej. Był współautorem
kilku filmów o tematyce związanej ze Szkołą Rodzenia, z naturalnym porodem i
naturalnym karmieniem. Był cenionym recenzentem publikacji w zakresie zdrowia
prokreacyjnego i życia rodzinnego. Stale współpracował z wieloma popularnymi
pismami, m.in. z bardzo lubianym przez młode mamy „Twoim Dzieckiem” (ponad
40 lat współpracy). Był członkiem zespołu redakcyjnego dwumiesięcznika
„Naturalne Planowanie Rodziny” i wielu innych.
Przez kilka lat działał w Komisji
ds. Rodziny przy Przewodniczącym Rady Miejskiej w Łodzi. Od 1969 r. związany
był z ruchem Focolari . Od 1975 r. wykładał medycynę pastoralną w Wyższym
Seminarium Duchownym w Łodzi i we Włocławku.
Praca naukowa prof. Fijałkowskiego skupiała się na trzech zagadnieniach:
Napotykane trudności i
utrata pracy w uczelni paradoksalnie przyniosły dobre owoce. W
tym czasie zintensyfikował działalność zmierzającą do
głębokiej odnowy położnictwa w Polsce. Drogą do celu była
Szkoła Rodzenia, która stała się szkołą modelową dla
całego kraju. Prowadził systematyczne szkolenia kadr, by
zapewnić tym placówkom wysoki poziom fachowości. Jest autorem
ponad 150 prac drukowanych w piśmiennictwie krajowym i
zagranicznym oraz 27 książek oraz
ponad 1000 artykułów popularnonaukowych, drukowanych w piśmiennictwie
krajowym i zagranicznym. Swoje
publikacje kierował do szerokich kręgów czytelników, do wszystkich zaangażowanych
w dzieło ochrony macierzyństwa i poczętego dziecka, do lekarzy i położnych,
pedagogów i psychologów, socjologów i polityków, a przede wszystkim do matek
i ojców pragnących, aby w ich rodzinach życie rozwijało się zgodnie z
prawami natury i osobowym prawem człowieka.
Do nich należą:
Biologiczny rytm
płodności a regulacja urodzeń /3 wydania w języku polskim – PZWL 1973, 1974, 1978
oraz 2 w języku rosyjskim: 1974 i 1976/ oraz
Szkoła
Rodzenia /PZWL 1976,
1974, 1977/, rozszerzona następnie w pracy zbiorowej pod jego
redakcją pt.
Poród
naturalny po przygotowaniu w Szkole Rodzenia
/PZWL 1981 i 1986/.
Spośród książek o
charakterze popularno-naukowym do najważniejszych należą:
Rodzi się człowiek /PZWL:5 wydań między latami 1973 i 1982/,
Miłość w spotkaniu
płci /IW Pax: 1977 i 1984/,
Dar rodzenia /IW Pax: 1983, 1985, 1988 i 1998 oraz w jęz.
ukraińskim na Ukrainie w 1999 r./
Ku afirmacji życia /IW Pax, 1977 or TUM, Wrocław 1993/,
Niewykorzystany dar
płci /WAM, Kraków 1997, 1998/.
Osobną pozycję zajmuje książka o
charakterze biograficznym pt.
Żyć chwilą obecną
– wybory łatwe i trudne /Wyd. “M”
Kraków 1997 oraz Rubikon, Kraków 2000 r/.
W ostatnio wydanych książkach:
W
szkole rodzenia /Makmed Gdańsk 1996/,
Rodzicielstwo
w zgodzie z naturą /“Głos dla życia”
Poznań 1999/ oraz
Ekologia
Rodziny /Rubikon, Kraków 2000 r./
autor zawarł kwintesencję swych badań i refleksji całego
życia: odnowa rodziny przez wdrożenie programu prokreacji
ekologicznej.
W książkach Profesor Fijałkowski wypowiadał się, nie tylko jako lekarz ginekolog i twórca Szkoły Rodzenia, ale przede wszystkim jako humanista i człowiek wierny nauce Kościoła. Opierał się na uzasadnieniach natury ekologicznej, podkreślając, że rodzina, układ między rodzicami i łono matki tworzą wewnętrzne, naturalne środowisko, którego nie wolno niszczyć. Uczniowie, pacjenci, czytelnicy i słuchacze cenili Profesora nie tylko za wysoką kompetencję, ale również za wielką życzliwość i serdeczność, a także za wspaniałe poczucie humoru.
Profesor Fijałkowski uczestniczył w pracach kilku towarzystw naukowych, m.in. Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego /w 1974 r. w jego ramach powołał do życia Sekcję Psychosomatyczną PTG /, Polskiego Towarzystwa Psychologicznego, Międzynarodowego Towarzystwa Medycyny i Psychologii Prenatalnej. Od maja 1994 roku był członkiem Papieskiej Akademii Życia - Pro Vita. Wieloletni przewodniczący Oddziału Łódzkiego Towarzystwa Odpowiedzialnego Rodzicielstwa i członek honorowy tego Towarzystwa. Profesor Fijałkowski blisko współpracował z wieloma organizacjami pozarządowymi i prorodzinnymi, m.in. z Telefonem Zaufania, Polską Federacją Ruchów Obrony Życia oraz Fundacją Human Life International – Europa.
W uznaniu dla jego osiągnięć w medycynie został odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski /1993/, odznaka żołnierzy Armii Krajowej, medalem "Za zasługi dla miasta Łodzi" i papieskim odznaczeniem "Pro Ecclesia et Pontifice" /1990/ oraz Krzyżem Komandorskim Orderu Świętego Grzegorza Wielkiego z Gwiazdą /1998/. Jest to najwyższe odznaczenie watykańskie, jakie może otrzymać osoba świecka nie będąca głową państwa. Za całokształt niestrudzonej działalności na rzecz rodziny, w 1997 r. Profesora uhonorowano Dyplomem Uznania przyznanym przez Radę do Spraw Rodziny przy Wojewodzie Gdańskim i Marszałku Sejmiku Samorządowego. Prof. Fijałkowskimu przyznano także nagrodę im. Jerzego Ciesielskiego oraz Honorową Złotą Odznakę Klubu Przyjaciół Ludzkiego Życia. W marcu 2002 r. Prof. Włodzimierz Fijałkowski otrzymał Nagrodę Towarzystwa Naukowego KUL im. Ks. Idziego Radziszewskiego „Za całokształt dorobku naukowego w duchu humanizmu chrześcijańskiego.” Profesor był również członkiem Stowarzyszenia Rycerskiego Orderu Jasnogórskiej Bogarodzicy. Rypin – miasto jego dzieciństwa – obdarzył go tytułem Obywatela Honorowego /1998/.
Odszedł do Pana 15 lutego 2003 roku.
Odszedł od nas wielki świadek Chrystusowej prawdy, odważny obrońca życia ludzkiego życia, człowiek całym sercem oddany Bogu i ludziom - powiedział KAI abp Ziółek.
Pogrzeb Profesora Fijałkowskiego
Telegram od Ojca Świętego Jana Pawła II
Słowo Arcybiskupa Władysława Ziółka Ordynariusza Diecezji Łódzkiej
Homilia wygłoszona podczas pogrzebu śp. Prof. Włodzimierza Fijałkowskiego
Biskup Stanisław Stefanek o Profesorze Włodzimierzu Fijałkowskim
